Vleeshal - Museum De Hallen

wandelingen & reisgidsen? Ook in Haarlem! Wordt gratis lid >

Kaart en locatie van Vleeshal - Museum De Hallen

Museum De Hallen is de naam voor de expositieruimte aan de Grote Markt van Haarlem waar moderne en hedendaagse kunst tentoongesteld wordt in wisselende presentaties. De nadruk ligt op hedendaagse foto- en videopresentaties, waarin mens en maatschappij centraal staan. Organisatorisch vallen De Hallen onder het Frans Hals Museum. De Hallen bestaan uit twee verschillende panden, de Vleeshal en de Verweyhal.

De vleeshal is een historisch gebouw aan de Grote Markt in Haarlem. Sinds 1386 stond op de hoek van de Spekstraat en de Warmoesstraat een vleeshal waar vlees door vleeshouwers (slagers) werd verkocht. De Warmoesstraat heette dan ook heel lang de Vleeshouwersstraat. Het was handig om vlees op een centraal punt te verkopen, omdat de burgers dan veel keus hadden en de keurmeesters van de overheid konden zo het vlees beter controleren.

Door de snelle groei van het aantal inwoners in Haarlem werd de vleeshal te klein. Vanaf 1592 mochten daarom 26 kramen van slagers buiten voor de hal staan, maar het vlees bedierf buiten sneller. Voor de bouw van een nieuwe vleeshal werden op 11 oktober 1601 enkele panden aan de Grote Markt aangekocht.[2] Stadsarchitect Lieven de Key had opdracht gekregen van het stadsbestuur om een ontwerp te maken voor het pand. Hij maakte er twee, waaruit het stadsbestuur het mooiste en duurste koos. Op 6 juni 1602 werd door Jan de Wael en Pieter en Weijntgen Kies (kinderen van Haarlemse burgemeesters) de eerste steen gelegd.

Eind 1604 namen de slagers hun intrek in het gebouw. Er waren geen officiële feestelijkheden, want slagers waren niet tevreden met de hoge huur die zij moesten betalen voor hun prestigieuze onderkomen. In de hal moest 30 gulden per jaar door een slager worden betaald, terwijl dat in de oude hal 6 gulden per jaar was. Uiteindelijk werd de prijs in 1619 vastgesteld op 16 gulden. Wat er wel en niet mocht in de hal, was aan strenge regels gebonden. Er mocht niet worden geslacht, niet worden gewandeld, het was op straffe van een boete verboden honden mee te nemen, en er mocht ook niet worden getold, gehoepeld of geknikkerd.

De vleeshal is een prachtig voorbeeld van de Hollandse Renaissance, met dien verstande dat op een gotische basisstructuur (grondplan en opstand) Renaissance-ornamenten zijn toegepast. Tot de Renaissance-vormen behoren pilasters, rustica, toscaanse zuilen (binnen), rolwerken (boven de kelderingangen) en obelisken. Inspiratiebron hiervoor waren voorbeeldprenten van de Antwerpenaar Hans Vredeman de Vries. Stieren- en ramskoppen op de gevels wijzen nog op de oorspronkelijke functie van het gebouw. Het gebouw heeft een zogenoemde Rolwerkgevel.

De Vleeshal bleef als verkoopplaats voor vlees in gebruik tot in de 19e eeuw. Daarna kreeg het gebouw een heel andere functie: van 1840 tot 1885 diende het als bergplaats van een in Haarlem gelegerd garnizoen. Vervolgens heeft het gebouw dienst gedaan als Rijksarchief en daarna als depot van de stadsbibliotheek. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw in gebruik genomen door de Distributiedienst. Na de oorlog bepaalden burgemeester en wethouders dat het gebouw tentoonstellingsruimte moest worden. En dat is het tot op heden gebleven. Op dit moment zit Museum De Hallen in de Vleeshal en de naastgelegen Verweyhal.

Deel op Facebook >
Vleeshal - Museum De Hallen op de kaart >

Ontdekken In de buurt

Verweyhal - Museum De Hallen

Vishal

De Vishal is een gebouw op de Grote Markt van Haarlem, direct naast de Grote of Sint-Bavokerk. De Vishal is in 1769 gebouwd ter vervanging van een eerdere vishal uit 1603. Het gebouw doet nu dienst als expositieruimte voor wisselende ten...

Grote of Sint-Bavokerk

De Grote of Sint-Bavokerk is de grootste kerk in de Nederlandse stad Haarlem, gelegen aan de Grote Markt. Hij is gewijd aan Sint-Bavo. De middeleeuwse kruiskerk (bouwperiode: 1370-1520) die midden in het oude centrum van de stad staat is op...

Hoofdwacht

De Hoofdwacht aan de Grote Markt 17 van Haarlem is een van de oudste monumenten van Haarlem. De aanduiding hoofdwacht verwijst naar de functie die het waarschijnlijk 13e eeuwse gebouw vanaf de 18e eeuw had voor de schutterij die als stadwac...

Stadhuis

Dit complex, dat dienst deed als militair en bestuurlijk centrum, is in de 14e eeuw door brand verwoest. Het stadhuis, een rechthoekig gebouw met kantelen en een toren, werd in 1370 op dezelfde plaats opgericht. In de eeuwen daarop werden d...

Corrie ten Boom Museum

Oorspronkelijk was Corrie ten Boom van beroep horlogemaker. Tijdens de bezetting was zij medeoprichter van een hulplijn voor joden. Het woonhuis, waar bijzondere verbouwingen werden aangebracht met een verborgen schuilruimte, functioneerde ...