Teylers Museum

wandelingen & reisgidsen? Ook in Haarlem! Wordt gratis lid >

Het museum is genoemd naar Pieter Teyler van der Hulst (1702-1778), een rijke Haarlemse laken- en zijdefabrikant en bankier. Als aanhanger van de Verlichting had Pieter Teyler grote belangstelling voor kunst en wetenschap. Bij testament liet hij zijn collectie en vermogen na aan Teylers Stichting, die onder meer de bevordering van kunst en wetenschap tot doel had.

Bij de uitvoering van het testament werd besloten een centrum voor kennis en onderwijs te stichten achter het woonhuis van Pieter Teyler. In Teylers Museum werden voorwerpen van kunst en wetenschap (boeken, natuurkundige instrumenten, tekeningen, fossielen en mineralen) onder één dak bijeengebracht. Dit was een revolutionair initiatief voortkomend uit de idealen van de Verlichting: een kennisinstituut door en voor burgers waar men zonder dwang van Kerk of Staat zelf de wereld kon ontdekken. In 1779 werd door Leendert Viervant begonnen aan het ontwerp van de Ovale Zaal die achter de woning van Teyler gebouwd zou worden. In 1784 werd deze zaal opengesteld voor het publiek en werd Martinus van Marum aangesteld als eerste directeur van het museum.

In de eeuwen daarna werd het museum uitgebreid. In de 19e eeuw werd het museum uitgebreid met een Leeszaal (1825), de Eerste Schilderijenzaal (1838) en de Tweede Schilderijenzaal (1892). In 1878 werd een nieuwe entree aan het Spaarne gebouwd naar ontwerp van de Weense architect Christian Ulrich. De Haarlemse architect A. van der Steur ontwierp de achterliggende zalen: de Eerste en Tweede Fossielenzaal en de Instrumentenzaal. In 1990 was er een prijsvraag voor uitbreiding en verbouwing. Deze werd gewonnen door het bureau van Hubert-Jan Henket. Eerst werd het pand Zegelwaarden, op de hoek van de Bakenessergracht en de Nauwe Appelaarsteeg, verbouwd tot depot en kantoorruimte. Ook kwam er een zij-ingang aan de Nauwe Appelaarsteeg. Deze uitbreiding werd in 1993 voltooid. Daarna volgde in 1996 de bouw van een tuinzaal, waar het museumcafé in is gevestigd, en een zaal voor tijdelijke tentoonstellingen. In 2002 werd het woonhuis, links naast de ingang aan het Spaarne, verbouwd en ingericht als museumwinkel. Het museum telt nu 12 tentoonstellingszalen.

Deel op Facebook >
Teylers Museum op de kaart >

Ontdekken In de buurt

Waag

De Waag in Haarlem is een gebouw aan het Spaarne, op de hoek van het Spaarne met de Damstraat. Het waaggebouw werd tussen 1594 en 1599 gebouwd naar ontwerp en onder leiding van de Haarlemse stadsarchitect Lieven de Key in renaissancestijl. ...

Hofje van Bakenes

Het Hofje van Bakenes of Bakenesserkamer is een Haarlems hofje. Het hofje is te vinden aan de Bakenessergracht in het centrum van Haarlem. Het hofje heeft twee ingangen: één aan de Bakenessergracht en één aan de Wijde Appelaarsteeg. De inga...

Philharmonie

Het oorspronkelijke gebouw stamt uit 1872-1873 en is ontworpen door A. van der Steur sr.[1][2] De eigenaar en exploitant van het complex was de herensociëteit "Vereeniging", die in 1856 was opgericht en al snel was overgegaan tot het organi...

De Olyphant

Van welk bouwjaar de panden zijn is niet geheel duidelijk. De gemeente Haarlem geeft 1630 en de Vereniging Hendrick de Keyser geeft 1606 als bouwjaar. Vermoedelijk werden de panden gebouwd naar aanleiding van een brand in de brouwerij in 16...

Toneelschuur

De Toneelschuur is een podiumorganisatie gehuisvest in het gelijknamige theater en filmhuis in het centrum van Haarlem. De podiumorganisatie realiseert ook eigen voorstellingen onder de naam Toneelschuur Producties.

Grote of Sint-Bavokerk

De Grote of Sint-Bavokerk is de grootste kerk in de Nederlandse stad Haarlem, gelegen aan de Grote Markt. Hij is gewijd aan Sint-Bavo. De middeleeuwse kruiskerk (bouwperiode: 1370-1520) die midden in het oude centrum van de stad staat is op...