De huidige Onze-Lieve-Vrouwekerk is de derde kerk op deze plaats. De oudste kerk dateerde uit de 11e eeuw en werd gebouwd onder leiding van abt Adelardus II van de abdij van Sint-Trudo. Deze eerste kerk werd in 1086 door brand verwoest. De exacte bouwdatum van de tweede kerk is niet bekend; de eerste vermelding is uit 1107. Tot 1133 was dit de enige parochiekerk van de stad, waarna ook de Sint-Gangulfuskerk parochiale rechten kreeg.
In 1399 werd de kerk door de Luikse prins-bisschop Jan van Beieren verheven tot kapittelkerk met twaalf seculiere kanunniken. De kanunniken werden benoemd door de abten van Sint-Truiden. Hierna werd het nog grotendeels romaanse gebouw versneld omgebouwd in de stijl van de gotiek. De kerk bezat reeds een ruim priesterkoor uit de eerste helft van de 14e eeuw, waar de kanunniken konden plaatsnemen in hun koorbanken. Het schip en de zijbeuken kwamen in de 15e eeuw tot stand. In 1542 werd in opdracht van de abdij de Onze-Lieve-Vrouwekapel toegevoegd.
De oorspronkelijke toren werd gebouwd tussen 1504 en 1556, maar deze stortte in 1668 in. Bij gebrek aan financiële middelen werd deze niet herbouwd. Bij wijze van vieringtoren werd een dakruiter op het dak geplaatst, waarin de kerkklokken een plaats kregen. De huidige toren met twee traptorentjes werd eerst tussen 1847 en 1852 gebouwd door de Gentse architect Lodewijk Roelandt, naar een eerder ontwerp van architect J. Gerard. Voor het oprichten van de neogotische toren moest de kerk met één travee worden ingekort.
Ongeveer terzelfdertijd (1848-64) werd de kerk grondig gerestaureerd, waarbij de neogotische ornamenten aan de buitenzijde en de gotische tracering van de kerkramen werd aangebracht. De portalen dateren van 1878. In 1912 werd de oorspronkelijke sacristie door de huidige, kleinere vervangen. De laatste restauratie vond plaats van 1970-72 onder leiding van architect P. Van Mechelen.
Tegenwoordig fungeert de Onze-Lieve-Vrouwe-Hemelvaartkerk als parochiekerk binnen het Bisdom Hasselt. De kerk is overdag vrij toegankelijk. De schatkamer is gratis toegankelijk. Deel op Facebook > Onze-Lieve-Vrouwekerk op de kaart >
De crypte, toegankelijk via de sacristie, herbergt een bijzonder mooie kerkschat, waaronder enkele zeer oude kunstvoorwerpen. Veel voorwerpen in de schatkamer zijn afkomstig van de voormalige abdij van Sint-Truiden. Topstukken zijn de relie...
Het Belfort van Sint-Truiden is het historische belfort van de Belgische stad Sint-Truiden. De toren maakte oorspronkelijk deel uit van de lakenhal. Tegenwoordig is het belfort onderdeel van het stadhuis van Sint-Truiden, dat er in de 18e e...
De crypte, gelegen onder het priesterkoor, de viering en de transepten van de verdwenen 11e-eeuwse abdijkerk, werd in 1939 bij archeologische opgravingen herontdekt en is sinds 1992 tegen betaling voor het publiek toegankelijk. Ze kwam waar...
Stichting, vroege ontwikkeling
Aan de basis van de abdij van Sint-Truiden stond een klooster, een gemeenschap van monniken, die omstreeks 655 door de heilige Trudo werd gesticht in de plaats Sarchinium (Zerkingen; sinds de 12e eeuw ...
In een vleugel van het Truiense Minderbroedersklooster is het Museum Vlaamse Minderbroeders, voorheen Museum De Mindere geheten, ondergebracht. Het museum geeft een toelichting op het leven van Sint-Franciscus en de geschiedenis van de kloo...
Sint-Truiden kent een lange geschiedenis op het vlak van de militaire luchtvaart. De luchtmachtbasis Brustem bouwt voort op een Duitse nachtjachtbasis die hier tijdens WO II werd uitgebouwd. Tal van militairen en oud-militairen, aangevuld m...