Stadhuis van Middelburg

Toon op kaart

Reisgids +

Kaart en locatie van Stadhuis van Middelburg

Het stadhuis van Middelburg, gelegen aan de Markt, is een stadhuis dat in laat-gotische stijl is gebouwd. De bouw begon in 1452, geleid door meerdere generaties van de uit Mechelen afkomstige architectenfamilie Keldermans, en duurde tot 1520. Het stadhuis heeft een toren met een klok en een carillon. Middelburgers noemen de toren Malle Betje, omdat de klok altijd achterloopt bij die van de Lange Jan.

Zeer waarschijnlijk bezat Middelburg reeds in de 13e eeuw een stadhuis, gelegen aan de Lange Delft. Een brand in 1426 legde dit stadhuis in de as, maar werd op dezelfde plek herbouwd. In 1451 vergaderden de burgemeesters al over de bouw van een nieuw stadhuis. Op 21 april 1452 werd de eerste steen gelegd voor het stadhuis aan de Markt. De bouw betrof niet alleen het stadhuis, maar ook de Vleeshal en Lakenhal. Wellicht had de snelle nieuwbouw te maken met de bloeiperiode die Middelburg in de 15e eeuw doormaakte na de vrede van Kopenhagen (1441). In 1453 duikt voor het eerst de naam Keldermans op. Andries I verrichtte steenhouwersarbeid ten behoeve van het stadhuis, een jaar later werd hij bijgestaan door zijn broers Matthijs I en Jan III. In de daarop volgende jaren waren de drie broers betrokken bij de bouw van het stadhuis. Op 14 maart 1458 kon er voor het eerst vergaderd worden 'op die nieuwe kamer'. De eerste fase van de bouw van het stadhuis werd afgesloten in 1460. In dat jaar werden ijzeren vensters en een ijzeren deur aangebracht in de schrijfkamer, 'daar men de handvesten in sluiten zal'. Kennelijk werden in dit vertrek de belangrijke privileges van de stad bewaard.

In 1506 werd gestart met de tweede bouwfase van het stadhuis. In dat jaar werden stenen trappen en materiaal voor de toren aangekocht. De toren werd ontworpen door Anthonis I, die tussen 1512 en 1516 werd gebouwd. Het duurde echter tot 1521 voordat de toren met hout en leien werd gedekt. De toren had oorspronkelijk hoger moeten worden, maar men besloot uiteindelijk de toren te laten zoals hij was. Dit verklaart waarom het zolang duurde voordat het dak werd aangebracht. De topgevels aan de Lange Noordstraat en aan de kant van de Markt kwamen respectievelijk in 1512 en 1513 gereed. Rombout II voerde beide gevels uit, evenals de omlijsting van de Vleeshal. Rombout II is de laatste Keldermans die betaald werd voor werk aan het stadhuis, en wel in 1521. De tweede bouwfase werd afgesloten met de aankoop van een stukje grond ten westen van het stadhuis in 1523, bestemd voor het steegje 'De Helm'.

Na 1523 was het stadhuis grotendeels af maar in de eeuwen die volgden vonden verschillende verbouwingen en verfraaiingen plaats. De stadhuistoren kreeg tussen 1560 en 1562 zijn huidige gedaante. De toren werd bekroond met een windwijzer in de vorm van een 'zeeridder'. Het uurwerk, vervaardigd in 1525, werd in 1590 met 'twee houten mannekens' versierd. In 1613 werd de ingang van het stadhuis naar rechts verplaatst. In 1756 kwam het huidige bordes voor de ingang. In de top van de Vleeshal werd in 1729 een grote houten zonnewijzer, ontworpen door stadsarchitect Jan de Munck (1687-1768), aangebracht. In de 19e eeuw onderging het stadhuis nog een kleine verandering. Het 16e-eeuwse arends- of adelaarshuisje dat zich voor de ingang van de Vleeshal bevond, werd in 1858 afgebroken. In dit huisje waren één of meerdere arenden gehuisvest als verwijzing naar het Middelburgse wapen.

Op 17 mei 1940 werd Middelburg getroffen door een enorme stadsbrand als gevolg van oorlogshandelingen. Op die dag werd het centrum van Middelburg verwoest. Van het stadhuis bleven enkel de zwartgeblakerde muren overeind, het gehele interieur (waaronder het stadsarchief) ging verloren. Kort na de verwoesting werd begonnen met de wederopbouw. Men besloot om de gevels van het oude raadhuis in Gotische stijl te herstellen en een deel nieuwbouw in aangepaste stijl toe te voegen. Onder leiding van de architecten H. van Heeswijk en M.J.J. van Beveren werden de werkzaamheden uitgevoerd. Op 18 augustus 1950 werd het gerestaureerde stadhuis door koningin Juliana opnieuw in gebruik gesteld.

Deel op Facebook >
Stadhuis van Middelburg op de kaart >

wandelingen & reisgidsen? Ook in Middelburg! Wordt gratis lid >

Ontdekken In de buurt

Middelburg, Zeeland

Stadswandeling Middelburg

Middelburg is een heerlijke stad om door te wandelen. Veel groen langs de binnengracht en het centrum zelf is rustig met prachtige bezienswaardigheden zoals de abdij en het stadhuis.

detail >

Reisgids +

Middelburg, Zeeland

Abdijtoren - Lange Jan

De Abdijtoren is een 90,5 meter hoge kerktoren die behoort tot het abdijcomplex in Middelburg. Hij is merkwaardig gesitueerd tegen de zuidwand van de eenbeukige Koorkerk. De toren heeft als bijnaam de Lange Jan en is nummer elf op de lijst ...

De collectie omvat onder meer de beroemde Zeeuwse wandtapijten, de historische collectie van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen en de collectie hedendaagse kunst van de Provincie Zeeland. Op 16 januari 2001 werd het mu...

Sinds 1100 hadden monniken in Middelburg al een klooster. In 1127 vestigde de premonstratenzers uit de Sint-Michielsabdij te Antwerpen zich hier. In 1401 kwam de abdij rechtstreeks onder de Paus te staan. Een van de abten was Nicolaas van d...

De stadsschuur werd hoogstwaarschijnlijk gebouwd in 1585 in Hollandse renaissancestijl. De stadsschuur diende "tot bewaaring van Stads Bouwstoffen en Gereedschappen". De stadsschuur werd door de Gemeentewerken tot einde 1998 gebruikt als op...

detail >

Reisgids +

Middelburg, Zeeland

Rondvaart Middelburg op de grachten

Voor 7 euro per persoon kan je op de grachten van Middelburg rondkijken naar de belangrijkste gebouwen en plaatsen van Middelburg. Tijdens de tocht van 45 minuten heeft u een schitterend uitzicht op de mooiste bezienswaardigheden van de...

detail >

Reisgids +

Bezienswaardigheden in Middelburg

Alles zien in Middelburg

Bezienswaardigheden in Zeeland

Alles zien in Zeeland