Stadhuis

Toon op kaart

Reisgids +

n 1395 kocht het stadsbestuur van Gouda het marktveld van de heren Van der Goude om daar een stadhuis te bouwen. Toch zou het nog tot 1448 duren voordat met de bouw werd begonnen. Volgens de stadshistoricus Ignatius Walvis was de gebrekkige financiële positie van de stad de oorzaak van het voortdurende uitstel. Het nieuwe stadhuis diende als vervanging van het oude, dat volgens Walvis aan de Gouwe, op de plaats van de latere brouwerij de Zwaan heeft gestaan.[2] Anderen situeren echter de voorloper (vanaf 1395) van het huidige stadhuis even ten oosten van het vroeger politiebureau op de Markt, met mogelijk nog een voorganger in een hal in de zuidpunt van de Markt.[3]

Een van de steenhouwers was Jan III Keldermans, een lid van een Brabantse familie van architecten Keldermans[4][5][6] uit Mechelen. Het gebouw werd opgetrokken uit Belgische kalksteen. Voor de fundering werd niet geheid, maar werd gebruikgemaakt van enkele vlotten van zware eiken balken. In 1459 was de bouw van het stadhuis, na de oplevering van het torentje, voltooid, al was het reeds in 1450 in gebruik genomen. In 1497 werd het stadhuis opgeknapt ter gelegenheid van het bezoek van Filips de Schone aan de stad. In 1517/1518 werd het gebouw verbouwd. Volgens de geschiedschrijver Walvis werd het stadhuis tot 1603 omgeven door water en zou het door middel van een valbrug bereikbaar zijn.[7] In dat jaar (1603) werd het huidige bordes in renaissancestijl door de stadsbeeldhouwer Gregorius Cool vervaardigd.

In de periode 1692-1697 vond er opnieuw een ingrijpende verbouwing plaats. In die periode werd ook het huidige schavot aan de achterzijde van het stadhuis gebouwd. Voor die tijd bestond er reeds een schavot bij het stadhuis, dat voor het eerst in 1525 werd genoemd. Tot 1897 was het schavot te beklimmen door middel van een houten trap aan de buitenzijde van het stadhuis. Het was gevangenen niet toegestaan om binnendoor het stadhuis te lopen. Op 24 april 1897 bracht koningin Wilhelmina een bezoek aan Gouda. Om haar in de gelegenheid te stellen vanaf het bordes de bevolking toe te kunnen zwaaien werd een van de ramen vervangen door twee openslaande glazen deuren, zodat het bordes sindsdien vanaf de binnenzijde van het stadhuis te benaderen is.[8]

Bestand:Restauratie van het stadhuis Weeknummer 49-50 - Open Beelden - 30616.ogv
Restauratie van het stadhuis in 1949
In de periode (1946-1952) werd het gebouw wederom ingrijpend gerenoveerd. Daarbij werd de oude, houten fundering vervangen. De laatste restauratie vond plaats in 1996. Sinds de bouw van het nieuwe Huis van de Stad nabij het station in 2012 wordt het stadhuis niet meer gebruikt voor raadsvergaderingen.

Deel op Facebook >
Stadhuis op de kaart >

wandelingen & reisgidsen? Ook in Gouda! Wordt gratis lid >

Ontdekken In de buurt

Gouda, Zuid-Holland

Stadswandeling Gouda (3,93KM)

De stad die gekend is om haar kaas heeft een lange geschiedenis achter de rug. Mede dankzij haar ligging aan de Gouwe en bijhorende vaarverkeer heeft Gouda een prachtig verleden. Vele gebouwen zoals het losstaande stadhuis herinneren nog aa...

De Sint-Janskerk of Grote Kerk in de Nederlandse stad Gouda is een grote kruiskerk in gotische stijl. De kerk is beroemd vooral vanwege de reeks gebrandschilderde glazen. Het kerkgebouw zelf heeft karakteristieke overkappingen en is het lan...

detail >

Reisgids +

Gouda, Zuid-Holland

Verzetsmuseum Zuid-Holland

Het Verzetsmuseum Zuid-Holland werd op initiatief van het Goudse 5 mei-comité opgericht op 20 maart 1985. Het museum is in de binnenstad van Gouda gevestigd in een voormalig bankgebouw aan de Turfmarkt 30-32. Het pand is in 1937 ontworpen d...

Het Lazaruspoortje is in 1609, waarschijnlijk door de Goudse stadsbeeldhouwer Gregorius Cool, gemaakt als toegangspoort voor het toenmalige leprozenhuis aan de Gouwe in de Nederlandse stad Gouda. De gelijkenis van de rijke man en de ar...

Museum Gouda is in 1874, door onder andere de stadstekenaar J.J. Bertelman en de predikant J.N. Scheltema, opgericht als het Stedelijk Museum van Gouda. Het museum werd gevestigd in het gebouw Arti Legi op de Markt. In 1947 werd de collecti...

Oorspronkelijk was de Turfmarkt één van de stadsgrachten. Die functie verviel bij de uitbreiding van de stad. Al in de veertiende eeuw was de gracht langs de huidige Turfmarkt aan beide zijden bebouwd. Opmerkelijk aan de Turfmarkt is het ho...

detail >

Reisgids +

Bezienswaardigheden in Gouda

Alles zien in Gouda

Bezienswaardigheden in Zuid-Holland

Alles zien in Zuid-Holland